Większość tak zwanych balkonowych roślin, do prawidłowego wzrostu i kwitnienia wymaga stanowiska dobrze nasłonecznionego. Jeżeli na waszym balkonie słońca jest jak na lekarstwo, a posadzicie na nim pelargonie czy surfinie, to będą miały one wiotkie pędy, dużo liści i mało kwiatów, czyli nie będą zbyt dekoracyjne. Warto zatem wybrać te gatunki, które z powodzeniem będą rosnąć i pięknie kwitnąć w miejscach cienistych.
Atrakcyjne kwiaty
Moją faworytką jest begonia bulwiasta – tworzy bardzo duże zielone liście, spośród których wyrastają kameliowe kwiaty w żywych kolorach. Godne polecenia są odmiany o pędach zwisających, które tworzą istne kaskady. Begonie bulwiaste możecie uprawiać przez wiele lat, gdyż ich bulwy można przez zimę przechować w warunkach domowych, a rośliny z roku na rok są coraz piękniejsze.

Do płaskich donic lub skrzynek polecam niecierpek waleriana, szczególnie dekoracyjne są odmiany o pełnych kwiatach. Ciekawą propozycją mogą być fuksje, które doskonale się czują, gdy są posadzone w cienistych zakątkach. W sprzedaży spotkacie odmiany o pędach wyprostowanych oraz o pędach przewieszających w bardzo wielu kolorach. Wiosną możecie posadzić na balkonie niezapominajki i pierwiosnki, którym nie będzie przeszkadzała mała ilość światła.
Ozdobne liście
Na stanowiskach zacienionych bardzo dobrze wyglądają gatunki o ozdobnych liściach, więc jeśli macie naprawdę bardzo ciemny balkon to zachęcam do ich sadzenia. Wilec ziemniaczany występuje w kilku odmianach, jednak ciekawa jest ‘Black Tone’ o prawie czarnych liściach i ‘Marguerite’ o złotozielonych liściach; posadzone razem obok siebie wyglądają świetnie.
Jeżeli zależy wam na roślinach o bardzo zwisających pędach, to ciekawy jest bluszczyk kurdybanek o biało-zielonych liściach i dichondra o srebrzystym ulistnieniu. Te dwa gatunki tworzą bardzo dużo długich pędów przypominających warkocze. Dobrze jest je sadzić np. pomiędzy begoniami czy fuksjami, wtedy właśnie będą wyglądać bardzo oryginalnie. W podwieszanych pojemnikach ciekawie wygląda też tojeść rozesłana ‘Aurea’ o złotych liściach.
W stojących donicach możecie posadzić pokrzywkę brazylijską; w sprzedaży jest bardzo dużo odmian, różniących się wybarwieniem liści, pamiętajcie jednak, że pokrzywka rosnąca w cieniu będzie mniej wybarwiona w porównaniu do roślin posadzonych w miejscu słonecznym.
Byliny i krzewy
Ciekawym rozwiązaniem może być posadzenie funkii, które mimo, że są bylinami ogrodowymi, to świetnie wyglądają we wszelkiego rodzaju pojemnikach, a dodatkowo nie są wtedy podgryzane przez ślimaki. Istnieje bardzo wiele odmian funkii i sadząc kilka różnych, można stworzyć naprawdę ciekawe kompozycje. Rośliny te bez większego problemu przezimują na balkonie czy tarasie.
Wiele osób na cienistym balkonie sadzi do donic bluszcz, ja jednak odradzam, gdyż bluszcz w takich warunkach, jakie są w Polsce nie przezimuje i zmarznie, wiem to z własnego doświadczenia. Dużo lepszym rozwiązaniem jest zakup winobluszczu, który w przeciwieństwie do bluszczu późną jesienią ma pięknie przebarwiające się liście – zwykle już we wrześniu stają się czerwone i opadają na zimę. Winobluszcz nie wymaga okrywania i można go sadzić przy murze lub trejażu.
Jeżeli zależy wam na krzewach w kształcie kuli lub stożka to polecam bukszpany, które świetnie znoszą cięcie i doskonale sprawdzają się w donicach. Spośród nieco większych krzewów dobrze rosną w cieniu cis i jałowiec pospolity. Pamiętajcie też, że cienisty balkon nie jest miejscem do uprawy traw ani ziół, ale ciekawie wyglądają na nim różne gatunki paproci bylinowych.
Tomasz Trelka, ogrodnik
O roślinie świetnie czującej się w cieniu, czyli o fuksji, piszemy obszerniej w odrębnym artykule: Fuksja – kwiaty jak kolczyki.
