Styczeń to moment, w którym wielu ogrodników zaczyna przebierać nogami z niecierpliwości! Czy też należysz do tych osób, które już nie mogą się doczekać, by wsadzić ręce w ziemię? Jeśli tak, to mam dla Ciebie dobrą wiadomość! W styczniu można już zacząć pierwsze wysiewy, choć wymaga to odrobiny planowania i przygotowania. Dzisiaj podpowiem Ci, jakie rośliny możesz siać w styczniu i jak sprawić, by sadzonki były zdrowe i silne. Przygotuj filiżankę herbaty, usiądź wygodnie i zaczynamy!
Czy warto siać w styczniu?
Zanim zaczniesz wysiewy, warto zastanowić się, czy w ogóle opłaca się siać w styczniu. Prawda jest taka, że zima nie jest łaskawa dla młodych siewek – dni są krótkie, a światła mało. Jednak są rośliny, które mają długi okres wegetacyjny i jeśli ich nie wysiejesz teraz, to latem mogą nie zdążyć wydać plonów lub zakwitnąć. Inne z kolei doskonale znoszą chłody i po hartowaniu można je przenieść na zewnątrz wczesną wiosną.
Rośliny do wysiewu w styczniu
1. Rozsada w domu (parapety, lampy doświetlające)
Jeśli masz odrobinę miejsca na parapecie lub specjalne lampy doświetlające, możesz już teraz wysiewać:
- Poziomki – jeśli wysiejesz je teraz, zdążą jeszcze w tym roku obdarzyć Cię pysznymi owocami! (nie potrzeba do nich lamp)
- Warzywa: por, seler, cebula (z nasion, nie dymka) – te rośliny potrzebują długiego czasu na rozwój, dlatego lepiej zacząć z nimi już teraz.
- Papryka – opinie są podzielone (ja sieje je w lutym), ale jeśli masz lampy doświetlające, możesz śmiało siać już teraz. Pamiętaj tylko, że papryki wysadza się do gruntu dopiero po 15 maja.
- Kwiaty balkonowe: pelargonie, petunie, surfinie – wymagają dużo czasu na rozwój, ale jeśli zaczniesz już teraz, w czerwcu będą obsypywały Cię kwiatami.
2. Zimowy siew bylin i winter sowing (naturalny wysiew w zimie)
To metoda dla osób, które chcą siać jak natura przykazała! My od lat siejemy zimą w szklarni do kuwet i doniczek byliny, ale możesz te siać w ten sposób kwiaty jednoroczne odporne na chłody czy warzywa, które nie boją się zimna (wybierz odpowiednie odmiany).

Nie masz szklarni? możesz spróbować modnego teraz winter sowing. Polega on na wysiewaniu nasion w przeciętych plastikowych butelkach lub przezroczystych pojemnikach i wystawianiu ich na zewnątrz. Nasiona skiełkują naturalnie, kiedy poczują odpowiednie warunki. Różnica między siewem do plastikowych pojemników a wysiewem w skzalrni jest taka, że wysiewy w szklarni musisz przychodzić polewać, a te w pojemnikach podlewa deszcz (do pewnego momentu).
Do tego nadają się:
- Byliny: ostróżki, jeżówki, ostnica, werbeny, orliki, przegorzany, szałwia, łubin – część z nich może zakwitnąć jeszcze w tym roku – np. ostróżki, werbeny, krwawniki, gaura.
- Kwiaty jednoroczne odporne na mróz: chabry, czarnuszki, zatrwiany, lwie paszcze – jeśli nie wysiejesz ich teraz, poczekaj do lutego, bo w domu rosną zbyt szybko.
- warzywa: zimowe sałaty, pietruszka naciowa, jarmuż, koper, szpinak, musztardowce, rukola czy roszponka, możesz też eksperymentować.
3. Pod osłony (szklarnie, tunele foliowe)
Jeśli masz szklarnię lub tunel, możesz już teraz wysiewać:
- Warzywa liściowe: sałata, rukola, szpinak, roszponka, pietruszka naciowa – doskonale znoszą chłody, a dzięki wczesnemu wysiewowi będziesz mogła cieszyć się pierwszymi zbiorami już na przedwiośniu!
- Cebula dymka na szczypior – nie potrzebuje wiele ciepła, ale im wcześniej ją wysiejesz, tym szybciej zaczniesz cieszyć się świeżym szczypiorem.
Jaskry – budzenie karp w styczniu
Czy wiesz, że koniec stycznia i luty to idealny moment na budzenie karp jaskrów? Te bajecznie kolorowe kwiaty kochają chłodne temperatury, więc jeśli obudzisz je teraz, zakwitną szybciej i dłużej. A przecież im dłużej możemy się cieszyć kwitnącymi rabatami, tym lepiej!

Jak zapewnić roślinom odpowiednie warunki?
- Światło! Jeśli wysiewasz w domu, wybierz południowe lub zachodnie parapety.
- Czyste okna – brzmi banalnie, ale brud na szybach naprawdę ogranicza ilość światła docierającego do roślin.
- Doświetlanie LED – jeśli masz ciemne mieszkanie, nawet zwykłe lampy LED pomogą utrzymać siewki w dobrej kondycji. Ideał to 12-16 godzin światła dziennie.
Gdzie kupować nasiona?
- Warzywa: najlepiej od polskich producentów, np. Legutko, PNOS. Włoskie nasiona Franchi też są świetne!
- Kwiaty: w Polsce wybór bywa ograniczony, dlatego warto zaglądać do zagranicznych sklepów, np. Loukykvet (Czechy), Florea (Szwecja), Jora Dal (Niemcy). Na szczęście polscy producenci a także małe butikowe sklepiki coraz częściej oferują pojedyncze, ciekawe odmiany.

Podsumowanie
Jeśli zainteresował Cię temat, zapraszam do przeczytania drugiego artykułu o zimowym siewie: Siew zimowy – przewodnik dla ogrodników
Styczeń to świetny moment na pierwsze wysiewy, ale warto robić to świadomie. Jeśli masz doświetlenie, możesz już teraz siać poziomki, papryki i kwiaty balkonowe. Jeśli wolisz naturę, spróbuj metody winter sowing. A jeśli masz szklarnię – już teraz możesz cieszyć się wysiewem warzyw liściowych.
Czy już wiesz, co wysiejesz w styczniu? Daj mi znać, jakie masz plany.
Do zobaczenia w ogrodzie!
Alicja Twój Ogrodnik