Jak ciąć aktinidię

Dowiedz się jak ciąć aktinidię, aby latem zbierać pyszne owoce. Trzeba to robić co roku, bo krzewy nie mogą się zagęścić. Aktinidię tniemy w styczniu/lutym, jeśli tylko nie ma dużych mrozów. Nie odkładaj cięcia, bo wkrótce zaczną krążyć soki i twoja aktinidia podczas cięcia będzie płakać (z każdej ranki będą wyciekać soki), a to może być dla kiwi niebezpieczne.

Aktinidia – co to za roślina

Aktinidia (Actinidia) jest pnączem, które pochodzi z Azji. W sklepach najczęściej spotkać możesz jej owoce – kiwi, które uprawiane są w cieplejszych rejonach Europy i w Azji. W Polsce najczęściej uprawiane są aktinidia ostrolistna (Actinidia arguta) i aktinidia pstrolistna (Actinidia kolomikta), które charakteryzują się wysoką siłą wzrostu i większą odpornością na mrozy, bowiem wytrzymują do – 25 a nawet -35 stopni Celsjusza. Aktinidie uprawiane w Polsce rodzą smaczne, najczęściej zielone, rzadziej ciemnoróżowe owoce, które kształtem i smakiem podobne są do popularnych sklepowych kiwi, jednak są dużo mniejsze, bo osiągają wielkość 3-4 cm. Stąd też ich druga, potoczna nazwa mini kiwi lub baby kiwi. O ile jednak kiwi bywa kwaskowate, to owoce aktinidii zawsze są słodkie, mają delikatną skórkę, którą też można jeść. Są coraz popularniejsze w Polsce – bywa, że owoce aktinidii można czasem kupić na targach. Owoce aktinidii dojrzewają jesienią, często trzeba poczekać na pierwsze przymrozki, by zmiękły i nabrały słodyczy. Dzięki tak późnemu owocowaniu, aktinidia jest bardzo cennym krzewem owocowym, przedłużającym sezon na własne owoce prosto z ogrodu.

jak ciąć aktinidię — Kwiaty aktinidii rozwijają się w czerwcu

Co zrobić, żeby aktinidia owocowała

Aby móc zbierać owoce, najczęściej należy posadzić krzew żeński i krzew męski, bowiem aktinidia to roślina dwupienna, która do owocowania potrzebuje zapylenia. Bywa to kłopotliwe, bowiem nie zawsze rośliny w sprzedaży są prawidłowo oznaczone. Dlatego warto kupować sadzonki aktinidii w sprawdzonej szkółce, u kompetentnego sprzedawcy. Na szczęście hodowcy wyszli nam ogrodnikom na przeciw i stworzyli samopylne odmiany aktinidii, np. 'Issai’ czy polska odmiana atinidii 'Hokey Pokey’ o pięknych bardzo ozdobnych dwukolorowych liściach. To wspaniałe, że ktinidia to nie tylko owoce; to również pnącze, które można uprawiać głównie w celach ozdobnych. Taką odmianą jest ’Dr Szymanowski’ o pięknych i ozdobnych liściach, wybarwionych w różnym stopniu na biało, z ślicznymi różowymi akcentami. Można ją posadzić przy granicy ogrodu tak, aby pięła się po siatce ogrodowej. 'Dr Szymanowski’ także owocuje, jednak owoce są drobne i jest ich mniej. Kupując sadzonki aktinidii, dowiedz się, jak bardzo wytrzymała na mrozy jest dana odmiana, bowiem wytrzymałość na niskie temperatury aktinidii może być rożna w zależności właśnie od odmiany.

Jak uprawiać aktinidię

Zanim posadzisz aktinidię, przygotuj dla niej dużo miejsca i silne podpory, po których będzie się mogła piąć. Rozrośnie się szybciej niż Ci się wydaje, a przesadzenie większej rośliny może się okazać problematyczne. Posadź ją do sporego dołka z żyzną i dość wilgotną glebą, najlepiej wymieszaną z kompostem. Wybierz dla niej miejsce słoneczne i zaciszne, a przez pierwsze lata po posadzeniu kopczykuj korą i owijaj pędy włókniną. Dorosłe krzewy będą już odporne, jednak zawsze uważaj na późnowiosenne przymrozki – one mogą zaszkodzić roślinie. Od razu pomyśl o podporze, bo będzie potrzebna od początku. Aktinidia to niezwykle silne i długowieczne pnącze, podpora musi wytrzymać siłę i ciężar jej pędów.

Cięcie aktinidii jest niezwykle ważne, bez niego szybko rozrośnie się w ogromną plątaninę długaśnych pędów, utrudniającą przejście i przede wszystkim dojrzewanie i zbieranie smacznych owoców. Bez cięcia aktinidia będzie też słabiej owocowała, bo cała para pójdzie w niepohamowany wzrost pędów, zamiast skupić się na zawiązywaniu i wykarmianiu owoców. Aktinidię należy ciąć silnie i regularnie co roku, od małego, by ją formować. Główne cięcie aktinidii przypada mniej więcej na koniec stycznia (przy sprzyjającej pogodzie) – połowę lutego, bo aktinidia wcześnie rozpoczyna wegetację i zaczynają w niej krążyć soki. Nie zwlekaj z cięciem, bo możesz wywołać płacz, czyli nadmierny wyciek soków powodujący silne osłabienie rośliny. Zatem jeśli widzisz wyciek soków, powstrzymaj się od cięcia i poczekaj do lata. Są dwie metody formowania aktinidii – w kształcie litery T lub wachlarza, ale można też ja prowadzić w formie sznura np przy słupie czy podporze tarasu. Trzeba pamiętać o tym, że to naprawdę bardzo silne pnącze i podpora musi być bardzo solidna.

Na krzewie są dwa rodzaje pędów: długie i wyrastające z nich krótkie. Owoce zawiążą się na pędach krótkich, zatem zostaw w spokoju krótkie gałązki (skróć tylko te, które mają więcej niż 20 cm długości), a zajmij się tymi bardzo długimi. Całkiem gołe wytnij zupełnie, a te, na których przy nasadzie są krótkie gałązki owoconośne, skróć do 60-80 cm. Wytnij gałązki pokładające się na ziemi i gałązki nadmiernie zagęszczające krzew.

Zasadniczym zadaniem podczas cięcia aktinidii jest uformowanie pięter z głównych pędów, a potem pilnowanie, by wyrastające z nich pędy nie szalały, rozrastając się nawet do kilku metrów! Nie możesz na to pozwolić swojej aktinidii. Najlepiej owocują 2-3 letnie pędy prowadzone poziomo. Młodą aktinidię najpierw formujemy po to, by wytworzyła boczne główne pędy (można powiedzieć boczne konary, postępujemy podobnie z winoroślą), z których potem wypuści dużo młodych pędów, na których pojawią się owoce. Tnąc starszą aktinidię na pewno dostrzeżesz, że ma dwa rodzaje pędów – młode długaśne pędy, które bez cięcia będą rosły i rosły oraz tzw. krótkopędy, często o dużej liczbie zgrubień. Te pędy zostaw, bo na nich rodzi się dużo owoców, natomiast to właśnie te długaśne pędy aktinidii ścinaj za 10-15 oczkiem. Zimą wycinaj wszystkie suche, chore gałązki, te nadmiernie zagęszczające krzew, no i właśnie skracaj długie pędy aktinidii.

Więcej wiadomości o cięciu i uprawie aktinidii podane w przystępny sposób oraz bardzo dokładne rysunki krok po kroku, jak prowadzić aktinidię w kształcie litery T oraz wachlarza, jak ciąć aktinidię od małego oraz jak przeprowadzać cięcie letnie aktinidii przeczytasz w naszej książce. Szkoła cięcia 2 nauczy Cię ciąć i pielęgnować rośliny owocujące, dzięki temu będą obficie owocowały. Znajdziesz w niej opisy uprawy ponad 40 gatunków roślin owocowych wraz z dokładnymi rysunkami na temat cięcia. Kliknij w grafikę, aby dowiedzieć się więcej na temat książki.

Latem, gdy roślina rośnie bardzo szybko, usuwaj koniecznie długie pędy, aby roślina się nie zagęszczała nadmiernie, bo owoce będą wolniej dojrzewać. Krótkie pędy możesz przycinać, gdy pojawią się na nich owoce, zostawiając 2-3 listki powyżej ostatniego grona.

Formowanie aktinidii

Aktinidię można prowadzić w formie litery T, lub w formie wachlarza. Warto to robić, bo pozwala to panować nad rośliną, która bez regularnego cięcia wytworzy plątaninę gałęzi. Dzięki formowaniu, owoce mają lepszy dostęp do słońca, następuje także lepsza cyrkulacja powietrza, a wycinanie pędów ma dobry wpływ na obfite owocowanie. Najlepiej owocują pędy 2-3-letnie prowadzone poziomo. Opisy formowania aktinidii wraz z dokładnymi rysunkami znajdziesz w Szkole cięcia 2. Zachęcamy do zakupu!

Przycinanie aktinidii to nic trudnego, chwyć zatem dobrze naostrzony sekator i przekonaj się sam. Aby jeszcze bardziej ułatwić Ci zrozumienie zasad cięcia, przygotowaliśmy krótki filmik instruktażowy o tym, jak ciąć aktinidię: